Crohn hastalığı; ince bağırsağın son kısmında görülen, tam olarak nedeni bilinmeyen, birtakım cerrahi işlemler gerektiren bir sindirim sistemi rahatsızlığıdır.
Crohn Hastalığı Ne Demek?
Genel olarak ince bağırsak ve ince bağırsak bitimi ile kalın bağırsakta görülebilen crohn hastalığı, sindirim sisteminin her bölgesinde etkili olabilen bir hastalıktır. Ciddi problemlere neden olarak yaşamı tehdit edebilen bu rahatsızlık aynı zamanda kişiyi günlük hayatta olumsuz bir şekilde etkilemektedir. Ağız, yutak, anüs gibi sindirim sisteminin hemen hemen her bölgesinde meydana gelebilmektedir.
Crohn hastalığı, kadınlarda erkeklere oranla daha fazla gözlemlenmektedir ve genel olarak 35-40 yaşlarında meydana gelmektedir.
Çoğunlukla yetişkin kişilerde meydana gelebilen kron hastalığı aynı zamanda ergenlik ve çocukluk dönemlerinde de görülebilmektedir. Sindirim sisteminin hani bölgesinde meydana gelirse orada iltihap ve ülser meydana gelmektedir. Genel olarak meydana gelen iltihap bağırsakta her yere yayılabilirken bazı kısımlarda görülmeyedebilir. Hastalıklı bölümler haricinde etki görmeyen bölümler de görülmektedir. İlk olarak 1932 yılında tanımlanan bu hastalık, hastalığın teşhisini yapan doktorun adını taşımaktadır.
Crohn Hastalığının Nedenleri Nelerdir?
Kesin olarak nedeni belli olmayan crohn hastalığı genel olarak belli başlı sebeplerden ötürü görülebilmektedir. Bağışıklık sisteminin güçsüz olması, birtakım genetik faktörler ve çevresel etkenler bu hastalığın oluşumuna sebebiyet verebilmektedir. Bilimsel olarak kanıtlanmış kesin bir neden bulunmamaktadır. Sigara tüketiminin bu hastalıkta etkili olabileceği belirtilmektedir. Bunun yanı da anne sütünün koruyucu olduğu belirtilmektedir.
Crohn Hastalığının Belirtileri Nelerdir?
Hastalığın oluşma bölgesine göre ortaya çıkan belirtilerde değişkenlik gözlemlenmektedir. Başlarda net belirtiler oluşturmadığı için tanısı hemen ve kolay bir şekilde gerçekleşmemektedir. Belirtileri kişiden kişiye değişkenlik gösterebilmektedir. Bazı belirtileri genel bir çerçeve içinde sınıflandırmak mümkündür. Kron hastalığının belirtileri şunlardır:
- Bağırsak düzensizliğine bağlı olarak ishal görülür.
- Karnın özellikle sağ üst kısmında ağrı oluşur.
- Bağırsaklardaki dengesizliğe bağlı olarak kabızlık ve şişkinlik meydana gelir.
- Sindirim sistemi rahatsızlığına bağlı olarak mide bulantısı ve kusma görülür.
- Ateş çıkar.
- Anüs çevresinde ağrı gözlemlenmesi ve anal fistül olur.
- Ağızdan başlayarak makata kadar uzanan sindirim sistemi bütünlüğünde ülserlerin oluşur.
- Eklemlerde ve ciltte iltihap oluşur.
- Hastalığın ilerlemesine bağlı olarak kansızlık görülü ve bu da nefes darlığının meydana gelir.
Bunların haricinde bazı hastalıklar da bu rahatsızlığın belirtisi olabilir. Örneğin çocuklarda büyüme geriliğinin oluşması bu hastalıktan kaynaklanabilir. Bağırsak dışında görülebilen diğer hastalıklar eklem, göz, deri, karaciğer, safra yolları, böbrek, idrar yolları, kalp ve akciğerde oluşabilmektedir.
Kron Hastalığının Teşhisi Nasıl Yapılır?
Hastalığın erken dönemde teşhis edilmesi, daha şiddetli bir hale gelmeden ve ciddi komplikasyonlar oluşturmadan tedavi edilmesini sağlamaktadır. Teşhis için genel olarak kan alma, dışkı testi, endoskopi ve kolonoskopi, bilgisayarlı tomografi, MR ve biyopsi yapılmaktadır. Bazen bu işlemler birden fazla şekilde yapılabilmektedir. Gerekli testler ve teşhis yapıldıktan sonra ise tedavi aşamasına geçilmektedir.
Crohn Hastalığının Tedavisi Nasıl Yapılır? Bitkisel Tedavisi Var mı?
Kesin bir tedavisi olmayan kron hastalığının belirtilerini ve meydana getirmiş olduğu yan etkileri azaltmaya yönelik birtakım yöntemler uygulanmaktadır. Genel olarak hastaların dörtte üçünde en az bir kere cerrahi işlem uygulanmaktadır. Crohn hastalığının bitkisel tedavisi için bazı yiyecekleri tüketmemek etkili olmaktadır. Yani şöyle ki brokoli, karnabahar, çekirdek, mısır gibi yiyecekler yerine muz, yulaf ve bal tüketilmesi, probiyotik beslenmeye özen gösterilmesi gerekmektedir. Sıvı alımını arttırmak, sık ve sağlıklı beslenmek bu hastalığın hafiflemesine yardımcı olur.