Tetanoz aşısı; Clostridium tetani olarak isimlendirilen bir bakteriden dolayı kaynaklanan ve ölümcül bir etki sunan hastalığa karşı uygulanan bir önleyici tedavi yöntemidir.
Tetanoz Aşısı Nedir? Neden Yapılır?
Normal olarak memeli hayvanların bağırsaklarında ve toprakta yaşayan Clostridium tetani isimli bakteri, yaralanma ya da sıyrık sonucunda insan vücuduna girerek kana karışık ve üremeye başlar. Genel olarak 8 gün içerisinde kendini gösteren bu bakteri 3-21 gün içerisinde kesin olarak etkisini gösterir. Daha sonra bu bakteri vücutta tetanospazmin ismi verilen bir toksin maddenin üremesine neden olmaktadır. Bu toksin madde beyin köküne ve omuriliğe ulaştığı zaman buradaki sinir hücrelerinin yapısında bozulma meydana getirir. Bu durum beraberinde birtakım kasılmalar meydana getirir. Bu rahatsızlığın önlenmesi ve bakterinin vücuda girmesinin engellenmesi için ise tetanos aşısı uygulanmaktadır.
İnsan hayatını olumsuz yönde etkileyen bir hastalık olan tetanoz, günümüzde aşısı bulunduğu için engellenebilmektedir. Çene kasların spazmlar oluşması, yutkunmada zorluk yaşanması, ense ve karın kaslarının sertleşmesi, yüksek ses ve fiziksel temas basit uyarıcılar sonrasında bile kasılmaların oluşması, ateş, terleme, kan basıncının yükselmesi sonucunda ortaya çıkan yüksek tansiyon ve hızlı kalp atışı bu rahatsızlığın belirtileri arasındadır. Genel olarak bu aşılar küçüklük çağında yapılır ve bakterilerin herhangi bir şekilde vücuda girmesi engellenir. Bu tetanoz aşısı sayesinde gerçekleşir. Her ne kadar hastalığı önleme konusunda etkili olsa da tetanoz aşısının bazı yan etkileri de bulunabilmektedir.
Tetanos Aşısının Yan Etkileri Nelerdir?
Tetanoz aşısı, tetanoz tedavisi bulunmadığı için uygulanan bir yöntemdir. Bu aşının içerisinde tetanoza neden olan bakterinin zararlı toksinlerinin inaktive edilmiş bileşenleri bulunmaktadır. Bu durum toksoid olarak isimlendirilmektedir. Yani bu daha da açıklamak gerekirse bu aşı tetanoz toksoidi içermektedir. Vücudumuz için gerekli olan tetanoz aşısının yan etkileri de bulunmaktadır. Bunları şu şekilde sıralamak mümkündür:
- Hafif bir şekilde seyreden ateş
- Kas ve eklem ağrılarının oluşması
- Yorgunluk
- Bulantı
- Vücutta genel olarak bir hastalık hissedilmesi
- Aşının yapıldığı enjeksiyon yerinde kızarıklık, şişlik ve kaşıntı oluşması
Genel olarak bu aşı sonrasında ateş çoğu insanda meydana gelmektedir. Ayrıca iğnenin yapıldığı yerde ve bölgede uzun süreli ağrılar gözlemlenebilir. Genel olarak koldan yapılan iğne o bölgenin bir süre kasılmasına ve zor kullanılmasına neden olmaktadır. Fakat her ne şekilde olursa olsun yapılması gereken bir aşı olarak nitelendirilmektedir.
Tetanos Aşısı Ne Zaman Yapılır?
Genel olarak ülkemizde tetanoz aşısı 2. 4. ve 6. aylarda 5'li karma aşı şeklinde vurulmaktadır. Bebek 1.5 yaşına geldiğinde yani 18. ayın sonunda pekiştirme aşısı vurulmaktadır. Daha sonra 4-6 yaşları arasında tekrardan pekiştirme aşısı vurulmaktadır. Bunun sonrasında 11-12 yaşları arasında aşı yapılır ve bunun sonrasında 10 yılda bir tekrarlanmak kaydı ile aşı yapılmaktadır. Aşıların aksatılması hastalığın görülme riskini beraberinde arttırmaktadır. Bu nedenle kesinlikle aksatılmamalıdır. Bunların yanında gebelikte de tetanos aşısı yapılmaktadır.
Tetanozdan Korunmak İçin Ne Yapmalıyız?
Tetanoz bakterisi genel olarak açık yara, kıymık, piercing, dövme, silah yaralanması, yanıklar, cerrahi yaralar, enjeksiyon ile alınan uyuşturucu maddeler, hayvan ısırıkları, dental enfeksiyonlar ve aşı olmamış anneden bebeğe bulaşan göbek bağının enfekte olması gibi durumlar sonucunda bulaşmaktadır. Tetanoz aşılarının zamanında yaptırılması olası riskleri önlemek ve bu bakteriden korunmak için oldukça önemlidir.