Geçmiş dönemlerden günümüze kadar tartışılan sağlık konularından olan ötenazi, ölümün kaçınılmaz olduğu ve tıp biliminin var olan verilerine göre herhangi bir tedavisinin bulunamadığı yada dayanılmaz acılar içerisinde bulunan hastanın tıbbi uygulamalar çerçevesinde öldürülmesi veya tıbbi yönden desteklerin kesilerek öldürülmesi durumudur.
Ötenazi Nedir? Türleri Nelerdir?
Ötenazi bir canlının acılı ve dayanılmayacak olan yaşamını yüksek doz ilaç, enfeksiyon ya yaşam destek ünitesini durdurma eylemleri ile sonlandırmaktır. Ülkemizde yasal olarak uygulanması yasak olan ötenazi uygulaması dünyanın birçok ülkelerinde yasal olarak uygulanabilmektedir. Ötenazi uygulaması, 2 farklı türe sahiptir. Bu türleri ise şunlardır;
Aktif:
- Bu ötenazi türü, hasta tarafından bilinçli bir şekilde uygulanmasıdır. Aktif modelde hasta kararına başvurulduktan sonra uygulamaya geçilmektedir.
Pasif:
- Bu ötenazi türünde ise, bilincinin tamamen kapalı olan hastaların yakınları kararı ile uygulanmaktadır. Hastanın bilincini tamamen kaybetmesi ile birlikte hasta yakınları uygun görmeleri durumunda pasif model uygulaması gerçekleştirilebilmektedir.
Ötenazinin Faydaları Nelerdir? Neye Yarar?
Ötanazi uygulamasının faydaları hakkında da geçmişten günümüze kadar tartışmalar sürekli olarak yaşanabilmiştir. Bazı uzmanlar bu uygulamanın özellikle hastaların çekmiş olduğu acıların dindirilmesi açısından fayda sağlayabildiğini savunmakta bazı uzmanlar ise, bu durumun tam tersine bu uygulamanın hastanın gerçek anlamda kabullenemeyeceği bir durum olduğunu ve ayrıca hasta yakınlarına da psikolojik bakımdan travmalara neden olabildiğini belirtmektedirler.
Ötanazi Yasal mı? Türkiye'de Uygulanıyor mu?
Ötenazi ülkemizde uygulanmamaktadır. Geçmiş dönemlerde her ne kadar bazı hasta ve hasta yakınları tarafından bu uygulamanın başvurusu yapıldıysa da ülkemiz kanunlarının soğuk baktığı bilinmektedir. Ötenazi yasal olarak şu ülkelerde uygulanmaktadır;
- Belçika
- Hollanda
- Lüksemburg gibi ülkelerde bu uygulama yasal olarak serbesttir. Ayrıca Hollanda ve Belçika ülkelerinde 12 yaşından büyük çocuklar için ötenazi uygulaması yasal olarak serbest bir biçimde uygulanmaktadır. Amerika Birleşik Devletleri ülkesinin Washington, Oregon, Montana, ve Vermond eyaletinde aktif türü yasal olarak serbest bir biçimde uygulanmaktadır. Son olarak da Kanada ülkesinde çıkarılan yeni bir yasa ile birlikte bu uygulama yasal olarak serbest bir biçimde uygulamaya konuldu.
Ötenazi Nasıl Yapılır? Nasıl Uygulanır?
Ötenazi uygulaması, yasal yönden serbest olunması durumunda hasta ve hasta yakınları tarafından talep edilmesi durumunda ilgili tıbbi birim tarafından gerçekleştirilmektedir. Bu uygulamanın gerek hasta ve gerekse de hasta yakınları tarafından talep edilmesinin ana nedeni, özellikle hastanın ciddi anlamda acı çekmesidir. Öyle ki hastanın çektiği acılar sebebiyle ölümü istemesi hasta ve hasta yakınları tarafından doğal bir durum olarak görülebilmektedir. Hastanın dayanılmaz şiddetli ağrı ve acılar çekmesi, beraberinde hayatına son verilmesi isteminde bulunmasına neden olmaktadır.
Ötenazinin gerçekleştirilmesi açısından ilk olarak hasta ve hasta yakınlarından onay alınması gerekmektedir. Hastanın bilincinin tamamen kapalı olması durumunda hasta yakınlarından onay alındıktan sonra gerekli tıbbi uygulamalara geçilerek hastanın hayatına son verilmektedir. Ancak yasal olarak serbest de olsa bilinenin aksine ötenazi uygulamasına geçilmeden önce gerekli prosüdürlerin hatasız bir biçimde yerine getirilmesi gerekmektedir.