Bağırsak paraziti tenya; oldukça zararlı olan, hem hayvanlarda hem de insanlarda görülebilen ve uzunluğu epey fazla olan bir parazittir.
Bağırsak Paraziti (Tenya) Nedir?
Ülkemizde en sık rastlanılan bağırsak parazit çeşitlerinden biridir. Tenyalar şerit olarak bilinir. Bunun nedeni ise, uzunluğunun 7 – 8 metreye kadar ulaşabilmesidir. Tehlikeli bir parazit çeşidi olan tenya genelde sığır etinden bulaşır.
Tenya bağırsak parazitinin aynı ortamda yaşayan kişilerden birbirine bulaşma riski oldukça yüksektir.
Yaşam süresince 2-3 ayrı konak canlının vücudunda yaşayıp, son konağı insandır. İnsandan önceki konağı genelde domuz ve sığır başta olmak üzere birçok memeli hayvanlarda da bulunabilir. Bu parazitler pişmeyen etlerden bulaşır. Çünkü tenyanın yumurtaları ölmez. Böylelikle insanlara da bulaşır. Bu yüzden etleri yemeden önce çok iyi temizlemek ve yeterince pişirmek önemlidir. Hatta sebzelerin mümkünse sirkeli suda bekletilmesi ve sonrasında yıkanması önerilir. Pis sular ve pis sularla sulanmış sebzeler de bağırsak parazitlerine sebep olabilir.
Bağırsak Parazitlerinin Belirtileri Nelerdir?
- Sık sık ishal ve kabızlık, karın ağrıları
- Huzursuzluk
- Makat bölgesinde kaşıntı
- Hafif mide bulantısı, iştahsızlık ya da aşırı yeme isteği
- Kansızlık ve vitamin eksikliği, halsizlik
- Uyurken yastığa salya akması ve diş gıcırdatma
Tenya Nasıl Düşürülür? Teşhisi ve Tedavisi
Hastanın şikayetleri doğrultusunda Doktor, parazit tanısı koyabilmek için gaita (dışkı) testi ve kan tahlili yöntemleri ile teşhis koyabilmektedir. Çıkan sonuçlara balı olarak bir tedavi yöntemi uygular. Parazit enfeksiyonunun bir semptomu ya da belirtisi yoksa herhangi bir tedaviye ihtiyaç yoktur. Eğer, parazitler yayılmaya başlamış, belirtileri rahatsız edici düzeye ulaşmış durumda ise bazı ilaçlar ile tedavi uygulanmaya başlanır. Tedavi sonucunda skoleks düşer. 1-3 ay sonra, hasta yeni bir halka düşürmediği zaman ya da parazit yumurtaları saptanamadığı zaman başarılı bir tedavi uygulanmıştır diyebiliriz. Bu tedavi sırasında kullanılan ilaçların bazı yan etkileri olduğu için, hamilelerin doktor kontrolünde kullanması ya da kullanmaması uygun görülür.
Parazit Nasıl Önlenir? Nasıl Engellenir?
Parazitlerden korunmak için ise herhangi bir aşı ya da ilaç bulunmadığı için, kişilerin bireysel olarak bazı önlemler alması gerekmektedir. Elleri düzenli olarak sabunla yıkamak ve tuvaleti kullandıktan sonra da elleri sabunlu su ile yıkanmalıdır. Güvenilir ve temiz olan suları içmelisiniz. Çiğ olarak et tüketmemek ve etin iyi pişirildikten sonra tüketmek gerekir. Sebze ve meyveler çok iyi bir şekilde yıkadıktan sonra tüketilmelidir. Üzerinde bazı tarım ilaçlar mevcut olabilir. Göl, nehir ya da yüzme havuzlarında yüzerken su yutmamak gerekir. Burada parazitler yoğun olabilir.
