Dash diyeti; hipertansiyonu kontrol etmek, yüksek tansiyonu önlemek ve bu rahatsızlığın vücutta meydana getireceği zararları engellemek, azaltmak için uygulanan bir beslenme programıdır.
Dash Diyeti Nedir? Neye Yarar?
Daha düşük kan basıncı ile besleme olarak nitelendirilen dash diyeti; kan basıncının dengelenmesini sağlamak, kalp ve damar sağlığını korumak ve yüksek tansiyonu engellemek için sağlıklı besinlerin tüketilmesine yönelik bir beslenme programı olarak nitelendirilmektedir. Açılımı Dietary Approaches to Stop Hypertension yani, hipertansiyonu önlemek için diyet yaklaşımları şeklinde açıklanmaktandır.
Dash diyeti ile tüketilen tuz miktarı azalırken; potasyum, magnezyum ve kalsiyum gibi değerler açısından yüksek olan besinlerin tüketilmesi sağlanmaktadır.
Dash diyeti ile 14 gün içerisinde yüksek tansiyonun sınırlanmasını ve azalmasını sağlamak mümkündür. Düzenli bir şekilde uygulandığında zaman içerisinde tansiyonun ve kilonun dengelendiği gözlemlenmektedir. Yüksek tansiyon için oldukça faydalı ve etkili olan bu diyet, kemik erimesi kanser, felç, kalp hastalıkları ve şeker gibi rahatsızlıkları önleme konusunda da oldukça etkili olmaktadır. Sağlıklı beslenmeyi esas kılan bu diyette dengeli ve sağlıklı bir şekilde zayıflamak da mümkündür. Bu açıdan değerlendirdiğimizde hem vücut sağlığı hem de genel kilo için faydalı etkilerinin olabileceği gözlemlenmektedir.
Dash Diyetinin İlkeleri Nelerdir?
Tansiyonun yükselmesine neden olan sodyumun dengelenmesi dash diyetinin ilk öncelikleri arasında yer almaktadır. Bu diyetin sodyum alımını azaltmak için uyguladığı iki yöntem vardır. Standart dash diyetinde sodyum alımı yaklaşık 2300 mg'dir. Düşük sodyumlu dash diyetinde ise bu miktar 1500 mg'dir. Her iki uygulamada da sodyumun dengelenmesi amaçlanmaktadır. Kişinin vücut durumuna göre hangisini uygulayacağı belirlenmektedir.
Dash diyeti meyve, sebze, yağsız et ve kepekli tahılların tüketimini önemsemektedir. Kırmızı et, tuz ve ek olarak kullanılan şekerden kaçınmayı tavsiye etmektedir. Tuz alımını azalttığı için uzmanlarda kan basıncı yüksek olan kişilerin bu diyetten yararlanması gerektiğini vurgulamaktadır. Bu diyete göre günde vücuda 1500 gr'dan daha az tuz girmelidir. Haftada iki kez balık tüketimini öneren bu beslenme programı aynı zamanda potasyum ve magnezyum açısından zengin olan besinlerin de tüketilmesini belirtmektedir. Süt ve süt ürünleri, mevsimine göre meyve ve sebze tüketimi sağlanmalıdır. İşlenmiş gıdalardan uzak durulması gerekirken, domates ya da salatalık gibi sebzelere tuz dökülmeden yenilmesi gerektiği belirtilmektedir. Protein ihtiyacı için haftada 1 kez kırmızı et tüketimi önerilmektedir. Ayrıca omega-3 ve omega-6 yağları sıkça vücuda alınmalıdır.
Dash Diyeti Örneği Nedir?
Bu diyette diğerlerinden farklı olarak tüketilecek yiyecekler listelenmez. Farklı yiyecek grupları için porsiyonlar belirlenmektedir. Dash diyetinde günlük alınması gereken kalori miktarı 1800-2000 arasındadır. Doymuş yağ, kolesterol ve toplam yağ oranları açısından oldukça düşük olan bu diyet tüm tahıl, balık, sebze, meyve, az yağlı süt ve süt ürünleri, kümes hayvanları ve kuru baklagiller bulunmaktadır. Kırmızı et tüketimi de vardır ama haftada 1 defa ile sınırlandırılmaktadır.
Dash Diyetinin Faydaları Nelerdir?
Kan basıncının düşmesine yardımcı olan dash diyeti, aynı zamanda kilo kaybının sağlanmasına da yardımcı olmaktadır. Metabolik sendrom riskinin, kanser riskinin, kalp hastalığı riskinin ve diyabet risklerinin azalmasına destek olmaktadır. Bu diyet özellikler yüksek tansiyon hastaları için önerilmektedir. Çünkü tansiyonu dengeleme özelliği bulunmaktadır.