Çölyak diyeti; glutene karşı hassasiyeti olan kişiler için gerekli olan ve gluten içeren tüm gıdalardan uzak durarak uygulanan bir beslenme şeklidir.
Çölyak Diyeti Nedir? Ne İçin Yapılır?
Günümüzde pek çok insan çölyak hastalığına sahiptir. Bu hastalık, glutenin vücuda girmesi ile bağışıklık sisteminin bu durumu bir tehdit olarak algılaması ve saldırı meydana getirmesi olarak nitelendirilmektedir. Çölyak diyeti, gluten içermeyen gıdaların tüketilmesine yardımcı olan ve aynı zamanda hastalığın belirtilerinin nüksetmesini engelleyen bir beslenme programıdır.
Çölyak diyeti, bağırsak mukozasına ve besinlerin emilimine zarar veren, engelleyen durumların ortadan kaldırılmasına yardımcı olan bir beslenme programıdır.
Çölyak diyeti normal diyetlerin aksine bir süre boyunca değil devamlı uygulanmalıdır. Bu diyet kilo vermeyi değil hastalığın tedavisini de mümkün kılmaktadır. Çölyak hastalarının hayatlarına sağlıklı bir şekilde devam edebilmesi bu diyeti uygulamaları gerekmektedir. Glutenli gıdalar tüketilmeye devam edilirse bağırsakta meydana gelen hasar sonucunda besin eksikliği ile beraber, farklı birtakım hastalıklar meydana gelir. Ayrıca vitamin eksikliği de görülebilmektedir. Çölyak hastalığı genetik olabileceği gibi beslenme düzenindeki yanlışlıklar nedeniyle de ortaya çıkabilmektedir.
Çölyak Diyeti Nasıl Yapılır? Etkileri Nelerdir?
Bu diyette kişinin bazı gıdaları tüketmesi serbest iken bazılarını tüketmesi yasaktır. Diyet yaşam boyunca uygulanmaktadır. Kişi devamlı olarak tüketmesi gereken gıdalara dikkat etmelidir. Çölyak diyetinde yenmesi ve yenmemesi gereken gıdaları şu şekilde sıralayabiliriz:
Yasak Olan Yiyecekler: Çavdar, yulaf, un, kepek, kızartılmış balık, sosis, ekmek, içine ekmek eklenmiş köfte, kıymalı yiyecekler, buğday unundan yapılmış tatlılar, tahıllı yoğurtlar, arpa, bira, malt veya arpa içeren içecekler, bulgurlu yemekler ve kızartılmış balıklar tüketilmemesi gereken yiyecekler arasında yer almaktadır. Bu diyeti uygularken bu gıdalardan ve bunları içeren her türlü besinden uzak durmalısınız.
Yasak Olmayan Yiyecekler: Pirinç unu, pirinç, nişasta, mısır unu katılarak yapılan ekmekler, kara buğday, buğday unu içermeyen ekmekler, muz, şeftali armut, keten, patates unu, mantar, havuç, brokoli, turp, baklagiller, kırmızı et, deniz ürünleri, kümes hayvanları, süt, tereyağı, yoğurt, süzme peynir, yeşil fasulye ve soyalı gıdaları rahatça tüketebileceğiniz yiyecekler arasında yer almaktadır.
Çölyak Diyeti Yapılmazsa Ne Olur?
Gluten içeren besinleri tüketemeyen kişiler, eğer ki beslenmesine devam etmezse, bağırsak mukozaları zarar görür. Bu besinlerin sindirilmesini engellerken aynı zamanda ince bağırsakta iltihaplanma oluşmasına da neden olmaktadır. Meydana gelen bu durum bağışıklık sistemini etkiler ve bu da beraberinde pek çok hastalığın oluşmasına neden olur. Eğer ki çölyak diyeti yapılmazsa hastalığın belirtileri her geçen gün şiddetlenir ve buna bağlı olarak farklı sağlık problemleri meydana gelir.
Çölyak Diyeti Ne Kadar Sürede İyileştirir?
Glutensiz beslenmeye başladığınız zamanda yaklaşık olarak 48 saat içerisinde olumlu ve verimli etkileri görmeye başlarsınız. Düzenli olarak çölyak diyeti uygulandığınızda 2 gün içerisinde iyileşme etkileri görülmektedir. Eğer ki bu hastalığa sahipseniz mutlaka uzman bir doktordan destek alınız. Beslenme aşamasında dikkat edilmesi gerekenler hakkında bilgi sahibi olabilirsiniz.