Mavi Dil Hastalığı Nedir? Nasıl Bulaşır? Belirtileri ve Tedavisi

Blue tongue olarak da bilinen mavi dil hastalığı, hem küçükbaş hem de büyükbaş hayvanlarda meydana gelen, Culicoides cinsi sineklerden bulaşan virüs kaynaklı bir rahatsızlıktır.

Mavi Dil Hastalığı Nedir?

Sığır, koyun, keçi, deve gibi evcil hayvanlarda ve aynı zamanda yabani geviş getiren hayvanlarda meydana gelen mavi dil hastalığı, hemen hemen her geviş getiren hayvanda oluşabilen bir rahatsızlık olarak nitelendirilmektedir. Konjesyon, ödem ve hemoraji ile kendini gösteren enfeksiyon kaynaklı olan bu hastalığın etkeni, Reoviridea familyasından bir virüstür.

Bazı dönemlerde hayvanlarda görülen ve ölüm riski taşıyan mavi dil hastalığı, insanlara bulaşmamaktadır. Vektör kaynaklı viral bir hastalıktır. Bulaşılık bir sinek tarafından yayılır. Bu virüsü taşıyan hayvanın kanını emen sinek, daha sonra başka bir hayvanı emdiği zaman ona da bulaşmaktadır. Sığırları çok fazla etkilemese de koyunlarda ciddi yan etkiler meydana getirebilmektedir.

Mavi Dil Hastalığı Nasıl Bulaşır?

Tatarcık olarak bilinen sokucu sineklerden taşınan virüs nedeni ile bulaşıcılık gösteren mavi dil hastalığı koyunlarda çok sık görülmektedir. Bu sinekler yağmurlu yaz günlerinin sonrasında rutubetli geceleri çok severler ve çok aktif olurlar. Hasta boğalardan ineklere bulaşabilmektedir. Sığırlar virüsü kanlarında taşıdıkları zaman koyunlara bulaşmasında önemli rol oynarlar. Etken bir sinek sokması olmadığı zaman bile sığırların kanlarında 14 hafta aktif bir şekilde kalabilmektedir. Sığırlarda mavi dil hastalığı aynı zamanda bulaşın kaynağını da güçlendirir.

Mavi Dil Hastalığı Belirtileri Neledir?

Genel olarak hastalık hayvana enfekte olduktan sonra 7 gün içerisinde belirtiler meydana gelmektedir. Fakat hayvanın cinsine göre belirtilerin oluşum süreci değişkenlik gösterebilmektedir. Mavi dil hastalığı semptomları merinoslarda diğer koyun ırklarına göre daha şiddetli gerçekleşir. Kuzular, koyunlara göre daha duyarlıdır.

Mavi dil hastalığı ateşin 40-42 dereceye kadar ani bir şekilde yükselmesine neden olabilir. Ateş basması sonrasında dudak emme hareketleri meydana gelir. Dilde mavileşme ve beraberinde dudak ödemleri söz konusu olur. İlk olarak sulu, daha sonra irinli burun akıntısı söz konusu olur. Ağız ve burun çevresinde ülser, kabuklu yara meydana gelir. Ayrıca solunum güçlüğü ve beraberinde beslenme eksikliği söz konusu olur.

Mavi Dil Hastalığı Tedavisi Nasıl Yapılır?

Ayakta tırnak aralarında yara oluşumu meydana getiren ve deri üzerinde kırmızılıklar oluşturan mavi dil hastalığı tedavisi yapılmazsa özellikle kuzularda ölüm oranı %95 oranında seyredebilir. Mavi dil hastalığı veteriner tarafından teşhisi sağlandıktan sonra karantina süreci başlar.. Daha sonra mavi dil aşısı gerekli olur. İlkbaharda uygulandığı zaman daha etkili bağışıklık sağlar. Koçlarda kısırlık olmaması için koç katımından sonra aşı yapılmalıdır. Gebe hayvanlara aşı yapılmamaktadır.

Mavi dil hastalığı ülkemizde birçok hayvanda da meydana gelmektedir. Hastalığı geçiren hayvan iki yıl kadar bağışıklık kazanır. Ayrıca bu hayvanlar antikorları yavrularına da geçirebilirler. Yavrularda 6 ay kadar bağışıklık kazandırılır. Bu durumdan ötürü aşı 6 aydan küçük olan kuzulara yapılmamalıdır.