Erkeklerin üreme sistemlerinin bir parçası olan prostat; mesanenin altında, rektumun (makat) önünde yer alan ceviz büyüklüğünde bir salgı bezidir.
Prostat Nedir, Ne Demek?
Prostatın merkezinde üretra olarak adlandırılan ve idrarın, idrar torbasıyla taşınmasını sağlayan kanal bulunur. İşte bu kanalı saran bezi prostat olarak adlandırılır. Prostatın büyümesi halinde içinden geçen sıvı sıkışarak idrar akışını zorlaştırır, bazen tamamen durdurduğu da gözlemlenebilir. İdrar yapmakta güçlüğe sebep olan bu durum prostat kanserinin belirtilerinden birisidir.
Sıkışma nedeniyle idrar kaçırma durumuna bile sebep olabilecek olan prostat, erkeklerin hayatını olumsuz olarak etkilemekte ve her yaş grubundaki erkeği psikolojik olarak da yıpratmaktadır.
Prostatın etkileri ergenlik çağından itibaren kendisini göstermeye başlar. Orta yaşlarda etkisi biraz azalan prostat, 40'lı yaşlardan itibaren hacim olarak büyüme gösterebilir. Erkeklerde özellikle 50'li yaşardan sonra yaygın olarak görülen prostat, halk arasında erkeklerin korkulu rüyası haline gelmiştir. Yapılan araştırmalara göre 60 yaşındaki erkeklerin yarısında gözlenebilen prostat, 80 yaşındaki erkeklerin hemen hemen hepsinde iyi huylu prostat büyümesi olarak bulunur.
Prostat Büyümesinin Belirtileri Nelerdir? Nasıl Anlaşılır?
Kişiden kişiye ve prostatın büyüklüğüne bağlı olarak değişen belirtiler prostat bezinin büyümeye başlaması sonucu gözlemlenir. Kimi zaman prostat büyüme başlangıcı hissedilmeyebilir; ama başlangıçta kendini belli etmeyen bu büyüme, idrar çıkışını daha fazla zorlaştırmaya başladığı zaman kendisini hissettirir. Bu belirtiler kişinin gündelik hayatının olumsuz etkilenmesi ve şiddetli ağrılarının olması sonucu anlaşılabilir. Her hastada değişiklik gösterse de en sık görülen belirtiler şu şekilde özetlenebilir:
- İdrar yapma esnasında zorluk
- İdrar esnasında yanma
- Sık sık idrara çıkma
- Sıkışma
- İdrar yapma ihtiyacı sebebiyle geceleri uykunun bölünmesi
- Kesik kesik idrar yapılması
- İdrarda kan
- İdrar bitiminde damlama
- Kasıklarda ağrı
Prostat Cerrahi Tedavisi Nasıl Yapılır?
Prostat muayenesi ile erken teşhis konulabilen bu rahatsızlık için muayene esnasında kan tahlili, idrar tahlili verilebilir; idrar akım hızı ve idrar sonrası mesanede kalan idrar miktarının ölçülmesi ile erken teşhis konulabilir. Bu teşhis sonucu uygun tedavi yöntemi seçilir. Tedavinin amacı büyümüş olan prostatı ortadan kaldırarak oluşan tıkanıklığı gidermektir. Hastanın şikayetlerine ve diğer organlarının etkilenme oranına göre tedavi şekilleri değişmektedir. Cerrahi tedavi yöntemleri şu şekildedir:
Transüretral Prostat Rezeksiyonu: İdrar kanalından özel bir alet ile girilip yapılan kapalı ameliyattır.İdrar yaparken duyulan ağrı ameliyat sonrasında düzelir ve sık sık idrara çıkma hissi yok olur.
Transüretral Prostat İnsizyonu: Bir diğer kapalı ameliyat yöntemidir ve idrar kanalı genişletilmesi işlemidir.
Transüretral Prostat Buharlaştırma: İdrar yolundan içeri girilmesi ve fazla dokunun elektrik enerjisiyle buharlaştırılmasıdır.
Lazer Ameliyatlar: Fazla büyümüş prostat dokularının tedavisinde kullanılan prostatın bir kısmının lazer ile kesilmesi ya da buharlaştırılması için kullanılan bir yöntemdir. Prostatın büyüklüğüne göre Holmium Lazer ya da Greenlight tekniklerinden bir tanesi kullanılmaktadır.
Prostat İçin Ameliyatsız Çözüm ve Tedavi
Cerrahi olmayan tedaviler izlem (doktor tarafından düzenli olarak hastalığın takibi) ve ilaç tedavisi olarak ayrılır. İlaç tedavisi ile prostat bezinin büyümesinin etkileri en aza indirilmeye çalışılmaktadır. Örneğin; prostat bezinin küçültülebilmesi için 5 Alfa Reduktaz İnhibitörleri kullanılırken, idrar torbası çevresinde bulunan düz kasları gevşetme amacıyla Alfa-Blokerler kullanılmaktadır.