Varis; cildin altında yer alan toplardamarların genişlemesi olarak tanımlanan, mavi renkli, bükülmüş ve genişlemiş şekilde görünen, hem estetik açıdan kötü bir görüntü meydana getiren hem de ağrı oluşturan bir rahatsızlıktır.
Varis Nedir? Nerelerde Olur?
Alt ekstremitede yer alan toplardamarlarda meydana gelen fonksiyon bozuklukları sonrasında kalbe taşınamayan kan damarlarda göllenir ve basınç artışı meydana getirerek varis oluşumuna sebep olur. Bu durum aynı zaman venöz yetmezlik şeklinde de tanımlanmaktadır. Kılcal damarların belirginleşmesi, cilt altında kabarık damar yapılanmalarının oluşması, cilt rengine koyulaşma ve lekelenme gibi sorunların meydana gelmesi söz konusu olurken ilerlemesi durumunda pıhtılaşma ve akciğere pıhtı atma sonucu ölüm gibi sonuçların görülmesi mümkün olabilmektedir.
Günümüzde pek çok kişide meydana gelen varis nerelerde olur diye baktığımızda toplardamarların herhangi bir seviyesinde ortaya çıkabildiğini belirtebiliriz. Kasıklarda oluşabilirken aynı zamanda bacaklarda da meydana gelebilir. Hatta bazen bir toplardamara pıhtı atması sonucunda tıkanan damarın gerisinde damar genişlemesi ve varis meydana gelebilir. Çoğunlukla baldır, uyluğun iç bölümünde meydana gelir. Tüm bacakta olabileceği gibi dizin alt kısmında da oluşabilir.
Varis Neden Olur? Sebepleri Nelerdir?
Toplardamar kapakçığında yetmezlik meydana geldiği zaman kan sürekli olarak geriye çekilir ve burada birikme, göllenme yapar. Bu durum damar basınç artmasına ve şişlik oluşmasına neden olur. Zaman içerisinde bu durum ilerler ve kıvrımlar meydana gelir. Genç yaşta varis neden olur sorusuna yanıt verecek ve genel anlamda varisin sebeplerine değinecek olursak;
- Hamilelik bu rahatsızlığın oluşumunu etkiler.
- Şişmanlık ve fazla kilo problemleri sonucunda gelişebilir.
- Uzun süre ayakta kalmak neden olabilir.
- Yapılan meslekten dolayı hareketsiz kalmak varis sebepleri arasındadır.
- Genetik faktörler varis oluşumunda etkilidir.
- Doğum kontrol hapları kullanmak ve hormon tedavisi görmek neden olabilir.
- Dar kıyafetler giymek damarları sıkar ve varis meydana getirebilir.
- Kabızlık gibi sindirim sistemi rahatsızlıkları sonucunda gelişebilir.
- Yaşın ilerlemesi sonucunda oluşabilir.
Varis kadınlarda erkeklere oranla daha fazla görülür. Toplumda erişkin bireylerin %25-50 oranında bu rahatsızlığa rastlanmaktadır.
Varis Çeşitleri ve Zararları Nelerdir?
Toplardamarda meydana gelen birtakım bozukluklar sonucunda oluşan varis çeşitleri şu şekildedir:
Kılcal damar varisleri: Deride kabarıklık meydana getirmeyen, çapı 1-2 mm'den küçük olan, kırmızı ve mor renkteki varislerdir. Genel olarak kılcal damar çatlaması ile meydana gelir. Örümcek ağı görüntüsü şeklinde meydana gelen bu venöz yetmezlik, hamile kadınlarda ve hormon tedavisi gören gençlerde meydana gelir.
Retiküler varisler: Mavi renkte ve deride hafif kabarıklık olarak görülen bu varisler, genel olarak diz arkası ve ayak bileği etrafında meydana gelir.
Büyük toplardamar varisleri: Yeşil bir renge sahip olan ve deride oldukça kabarık görünen bu varisler, çap olarak 4-15 mm arasında değişmektedir. Bu varis çeşidi bacak bölgesinde safen ven adı verilen büyük toplardamar yetmezliği sonucunda meydana gelmektedir.
Görünüş olarak rahatsızlık veren varis zararlarına baktığımızda ilerleyen zamanlarda şiddetli ağrı meydana getirdiğini belirtebiliriz. Aynı zamanda toplardamarda iltihaplanma sonucu oluşturabilir. Varis yırtılıp kanarsa içinde pıhtı oluşabilir ve aynı zamanda akciğere pıhtı atabilir. Uyuşukluk, ağırlık hissi ve kaşıntı gibi durumlara da sebep olabilir.
Varis Tedavisi Nasıl Yapılır? Varis Çorabı Ne İşe Yarar?
Geleneksel yöntemlerden biri olan varisli damarın çıkartılması zahmetli olduğu için damar skleroterapisi tercih edilmektedir. Fakat bu tedavi yönteminde varis tekrardan meydana gelebilir. Bir başka tedavi yöntemi olarak lazer uygulaması yapılmaktadır. Bu teknikte damar içerisine katater yerleştirilir. Daha sonra varisli damar lazer ışını ile yakılır. Radyo-frekans yöntemi bir başka tedavi uygulamasıdır. Bunda da damara katater yerleştirilir ve damara radyo dalgaları gönderilir. Bu aşamada meydana gelen ısı varisli damarı yakar. bu tedavi yöntemleri lokal anestezi ile yapılmaktadır. Tedavi sürecine ek olarak varis çorabı kullanımı da sağlanmaktadır. Bacağın farklı bölgelerine basınç uygulayan bu çoraplar varisin ilerlemesini durdurmak için de kullanılır.