Akran Zorbalığı Nedir, Ne Demek? Nasıl Önlenir? Ne Yapmalıyım?

Bir çocuğun kendi yaşındaki başka bir çocuğa fiziksel ya da sözel olarak baskı yapması akran zorbalığı olarak tanımlanır.

Akran Zorbalığı Nedir, Ne Demek?

Ergen ya da çocuk yaş grubundaki kişi ya da kişilerin, kendi yaşlarında olan başka bir kişiye ya da kişilere fiziksel, duygusal anlamda şiddet uygulaması akran zorbalığı olarak tanımlanır. Genel olarak saldırganlık kendini şiddet ve zorbalık ile gösteren bir durumdur. Akran zorbalığında arka planda asıl olarak bir saldırganlık tutumu söz konusu olmaktadır. Zorbalığı şiddetten farklı kılan şey, bir amaca yönelik olarak süreklilik ve güç dengesizliği barındırıyor olmasıdır.

Türkiye'de akran zorbalığı konusunda çocukların yaklaşık olarak %10-15 civarı bu duruma maruz kalmaktadır. Kendi akranları tarafından duygusal ya da fiziksel şiddet görmektedir. Genel olarak zorbalığı yapan taraf kendini güçlü görür. diğer kişiye tahakküm etmeyi ya da acı çektirmeyi amaçlamaktadır.

Fiziksel ve sözel olarak karşımıza çıkan akran zorbalığı kavranına baktığımızda cinsel olarak da görülebildiğini belirtebiliriz. Çoğunlukla okul öncesi dönemde görülür. Nasıl iletişim kuracağını bilmeyen çocuklar, akranları ile yanlış şekilde etkileşime geçebilirler. İstediklerini yaptırmak için zorbalığa başvurabilirler. Bu davranışları üzerinden de kendini daha güçlü hissederler. İlerleyen yaşlarda bu davranış kalıpları çocuğa yerleşebilir.

Akran Zorbalığı Türleri Nelerdir?

Genel anlamda akran zorbalığı çeşitleri kendi arasında 3'e ayrılır. Bunları detaylandıracak olursak eğer;

Sözel zorbalık: Kişiye lakap takılması, alay edilmesi küfür edilmesi ve gururunu incitecek sözlerin söylenmesidir.
Duygusal zorbalık: Arkadaş grubu içerisinde dışlamak, görmezden gelmek, yardım etmemek, ortak grup aktivitelerinde görev vermemek ya da sorumluluktan uzak tutmak şeklindedir.
Fiziksel zorbalık: Fiziksel gücün kullanılması ile karışındaki kişiye zarar verecek davranışların yapılmasıdır. Yanından geçerken omuz atmak, iteklemek, tekme ya da yumruk atmak gibidir.

Yukarıdaki eylemlerin her biri bu durumun birer örneğidir. Eğer engellenmezse akran zorbalığı sonuçları, her iki taraf için de olumsuz olmaktadır.

Akran Zorbalığı Nedenleri Nelerdir?

Genel anlamda akran zorbalığının etkileri ve nedenleri psikolojiktir. Zorbalığı yapan çocuklar sevgisiz büyümüş olabilirler ya da çocuk kendini sevmiyor olabilir. Bir travma yaşanması sonrasında meydana gelebilir. Popüler olmak için yapabilir. Çocukta ya da kişide davranış bozukluğu söz konusu olabilir. Psikolojik bazı durumlar olabilir. Zorbalığı yapan kişi sert ve yıkılmayacak bir izlenim vermek için bu duruma başvurabilir.

Aile içerisinde çocuğa kötü davranılması ya da şiddet olması akran zorbalığı örneklerini karşımıza çıkarmaktadır. Çocuğun her istediğinin yapılması da iyi değildir. Bu durumda çocuk istediği şeyleri akranlarına yaptırmak için çeşitli yöntemlere ve zorbalığa başvurabilir. Zorbalık yapan çocuklarda pişmanlık görülmeyebilir. Ayrıca genel anlamda uyumsuzdurlar.

Akran Zorbalığı Nasıl Önlenir? Ne Yapmalıyım?

Eğer ki böyle bir durum söz konusu ise ebeveynler bu konuda bilgilendirilmelidir. Aile içi ilişkiler bu tarz durumlarda çok önemlidir. Akran zorbalığı çözüm yolları çocukla sağlıklı iletişimden geçmektedir. Çocuğunuzu yargılamadan önce onu dinlemelisiniz. Zorbalıkla baş etmek için bunun durdurulması gerekir. Bunun için de çocuğunuzun öğretmenin ve aynı zamanda psikologtan destek almalısınız.

Akran zorbalığına müdahale kapsamında bu durumu önlemenin en etkili yolu bilgilendirmedir. Çocukları dinlemek, sevmek, saymak, düşüncelerine saygı göstermek gerekir. Çocuğa güven verilmeli zorbalık yapan çocuklarda buna neden olan asıl unsurun bulunması gerekir.