Evelik otu; insan sağlığı açısından pek çok faydası bulunan halk arasında pek çok isimle bilinen, gerek pişirilerek gerekse çay ya da salata şeklinde tüketilebilen bir bitki türüdür.
Evelik Otu Nedir? Özellikleri Nelerdir?
Eski Mısır dönemlerine kadar uzanan çok uzun yıllardır kullanılan evelik otu, ıspanağa benzeyen ve çoğunlukla ıspanak zannedilerek alınan bir bitki türüdür. Evelik otunun diğer adı Labada otu olarak tanımlanmaktadır. Ayrıca efelek, develik isimleri ile de bilinir. Bu bitki kanın temizlenmesine yardımcı olmaktadır. Vücuttaki mikroplardan arınması sağlayan bu bitkinin boyu 1 metreyi geçmemektedir. Kısa boylu bitkiler arasında yer almaktadır. Kendi kendine yetişen bit bitkidir ve özel bir şekilde yetiştirilmesi gerekmemektedir. Özel bir bakımı yoktur ve yabani olduğu için her yerde çıkabilir. Kökleri ve yaprakları ilaç yapımında kullanılan evelik bitkisi aynı zamanda çay şeklinde de tüketilebilmektedir. Bununla birlikte salatası da yapılabilmektedir.
Evelik Otunun Faydaları Nelerdir?
Genel olarak su kenarlarında yetişen evelik bitkisi, görünüş olarak kuzukulağı bitkisini andırmaktadır. Karabuğdaygiller familyasına aittir. Kuzukulak bitkisine göre daha koyu yeşildir ve yaprakları daha geniştir. Yeşil ve ufak çiçekler açan evelik bitkisi neye yarar diye baktığımızda faydaları şu şekildedir:
- Bağırsak problemi yaşyan kişiler için faydalıdır. Tuvalete çıkmayı kolaylaştırır ve bu özelliği sayesinde kabızlık, hemoroid problemlerinin giderilmesini sağlar.
- İştah açıcı özelliği bulunmaktadır. Böylece kilo alamayan ve yemek yemeyen çocuklar için şifalıdır. Doğal bir takviye olarak kullanılabilmektedir.
- Vücuttaki zararlı toksin maddelerin atılmasına yardımcı olmaktadır. Anti-bakteriyel özelliğe sahiptir. Hem karaciğer hem de akciğerdeki toksinlerin atılmasına destek olmaktadır.
- Kanın temizlenmesinde oldukça önemli bir etkisi bulunmaktadır.
- Kadınların adet döneminde yaşadıkları sancıların azalmasına yardımcı olur. Emziren anneler ve bebekler için doğal bir ilaç etkisi meydana getirir ve sütün artmasına etkin rol alır.
- Evelik otunun kökünün kaynatılıp tüketilmesi sayesinde ishal problemlerinin yok olması sağlanır. İçeriğindeki çözücü asit sayesinde bunu sağlamaktadır.
- Çok eski zamanlardan bu yana alerjik sorunların giderilmesi için kullanılmaktadır. Bununla birlikte deri yüzeyindeki yara ve lekelerin giderilmesini sağlar. Egzama ve kaşıntı için oldukça etkilidir.
- Kemik hastalıklarının iyileştirilmesi için etkilidir. Romatizma sorunlarının giderilmesi, kadın hormonlarının iyileştirilmesi için etkili bir içeriği bulunmaktadır.
- C vitamini açısından zengindir ve bağışıklık sisteminin korunmasına yardımcı olmaktadır. Kış hastalıklarından korurken aynı zamanda vücut direncini artırmaktadır.
Pek çok sağlık problemine faydası olduğu belirtilen evelik otu, çiğ olarak tüketildiği zaman iştahı açmaktadır. Ispanak gibi harmanlanarak kullanılabilmektedir. Cilt problemleri için macun şeklinde kullanılabilmektedir.
Evelik Otu Nerede Yetişir?
Doğu Anadolu'nun yüksek kesimlerinde yetişen evelik otu Kars ilimizde bol miktarda bulunmaktadır. Yaprakları yenebilen bu otun tohumlarından ise çay yapılmaktadır. Fosfor açısından oldukça zengin olduğu belirtilen evelik otu, aynı zamanda nişasta, şeker ve C vitamini barındırmaktadır. Soğuk havalarda her derde deva olarak sıklıkla tüketilmektedir. Ispanağa benzese de asıl olarak farklı özelliklere sahiptir.
Evelik Otu Sarması ve Yemekleri
bu otun ekşi olmayan kısımlarından Anadolu'unun bazı bölgelerinde sarma yapılmaktadır. Evelik otu yemeği ise şu şekilde yapılmaktadır;
Malzemeler: 1 bağ evelik otu, 2 yemek kaşığı kalın bulgur, 1 adet kuru soğan, 1 yemek kaşığı salça, 2 yemek kaşığı tereyağ, 1 yemek kaşığı sıvı yağ, tuz ve ılık su.
Tarif: Öncelikle evelik otunu güzelce yıkayınız. Çok ince olmayacak şekilde doğrayınız. Tencereye yağları koyup salçayı kavurunuz. İçerisine daha sonra soğan eklenir ve biraz kavurulunca otlar eklenir. 1 ya da 2 su bardağı kadar su eklenir. Otlar yumuşadığı zaman bulgur eklenir. Bulgurlar yumuşayana kadar kısık ateşte pişirilir. Sonrasında yemek hazırdır.
Evelik Otu Çayı Nasıl Yapılır?
Bu bitkinin kökünden ya da tohumlarından çay yapabilirsiniz. Bu çayı hazırlamak için kökü ve yarkaları güzelce kurutunuz. Sonrasında bir miktar sıcak suya ottan atarak demlenmesini bekleyiniz. 5 dakika demlenmesini bekleyip ardından süzerek tüketebilirsiniz. Hamilelikte evelik otu yenir mi ya da çayı içilir mi diye merak ediyorsanız mutlaka uzman bir doktora danışmalısınız. Hamilelik döneminde tüketilmesi sakıncalı olabilir.
