Melatonin Nedir? Ne İşe Yarar? En Çok Melatonin İçeren Besin Nedir?

Uyku hormonu olarak bilinen melatonin, beyinin orta kısmında yer alan ve her iki kısmında da yer alan epifiz bezi tarafından salgılanan bir hormondur. Uyku düzenini dengeleyen bu hormon aynı zamanda vücudun biyolojik saatini de düzenleyen bir hormondur.

Melatonin Nedir? Nasıl Ölçülür?

Karanlıkta salınımı artan melatonin hormonu, az salgılandığı zaman uykusuzluk gibi problemlere neden olan bir salgıdır. Vücudun günlük ritmini kontrol eden melatonin, vücutta üretildiği gibi aynı zamanda takviye olarak da alınan bir hormondur. Sindirim sistemi organlarından olan mide ve bağırsak yanı sıra, kemik iliği, retina, deri ve akyuvar hücreleri tarafından düşük seviyede üretilen bu hormon genel olarak havanın kararması ile sentezlenmeye başlamaktadır.

Uyku düzeni meydana getiren melatonin hormonu aynı zamanda bağışıklık sisteminin güçlenmesi, vücut ısısının dengelenmesi ve hücre yenilenmesi gibi etkiler de meydana getiren bir salgıdır. Hem biyolojik hem de fizyolojik açıdan önemli rolleri bulunmaktadır. Ayrıca bilinen en güçlü antioksidan olarak nitelendirilir. Bu özelliği sayesinde metabolizmanın yaşamsal faaliyetlerini sürdürmesi için etkilidir. Uyku süresinden bağımsız olarak uyku kalitesinin yükselmesi için faydalıdır.

Drakula hormonu olarak bilinen melatonin drakula hormonu olarak da nitelendirilir. Melatonin nasıl ölçülür diye baktığımızda akşam 21.00 ile 22.00 arasında salgılanmaya başladığını ve 02.00 ve 04.00 saatleri arasında en yüksek seviyeye ulaştığını belirtebiliriz. 05.00 ve 07.00 arasında ise tekrar azalmaya başlamaktadır. Genel olarak bir kişinin vücudunda gece içerisinde 30 mg kadar melatonin hormonu salgılanır. Yaklaşık olarak %85'i epifiz bezinden %15'i ise bağırsak, kemik iliği, retina, deri ve akyuvar hücreleri tarafından salgılanır.

Melatonin Ne İşe Yarar?

Vücudun biyolojik saati gibi olan melatonin hormonu vücudun ne zaman uykuya dalması, ne zaman uyanması gibi yönlendirmeler yapan bir salgıdır. Ayrıca yemek yeme gerekliliği de bu hormondan gelmektedir. Vücut ısısını düzenleyen melatonin aynı zamanda hormon seviyelerini ve kan basıncını de düzenlemektedir. Güneş ışınlarından ve yapay ışıklardan etkilenen bu hormon bağışıklık sisteminin güçlendirilmesini sağlar. Fizyolojik olarak birçok etkisi vardır. Bu etkileri şu şekilde belirtebiliriz:

• Uyku kalitesinin artmasını sağlar. Sirkadiyen ritim dengesi sağlar.
• Antioksidan özelliği bulunduğu için hücrelerin hasar görmesini önlemektedir.
• Bağışıklık sistemi hastalıklarına ve enfeksiyonlara karşı koruma sağlar. Ayrıca göz sağlığını da olumlu yönde etkiler.
• Meme ve kolon kanseri gibi hastalıklar için koruyucu etki meydana getirir.
• Akut pankreatit ve böbrek hastalıkları için olumlu etkiler gösterir.
• Stresin bağışıklık sistemi üzerindeki yan etkilerini azaltır.
• Kalp-damar sağlığının korunması için etkileri vardır.

Eğer vücutta melatonin eksikliği olursa uyku düzensizliği ile beraberinde farklı rahatsızlıklar meydana gelir. Görme yetisi bulunmayan kör insanların gece ve gündüz döngüsü oluşturması için bu hormonun önemi büyüktür.

En Çok Melatonin İçeren Besin Nedir?

Vücutta melatonin eksikliği olduğu zaman birtakım takviyeler alınabilmektedir. Melatonin içeren bitki çayları ve gıdalar vardır. Bunları şu şekilde sıralayabiliriz:

• Kızılcık, vişne, muz, çilek, elma, böğürtlen, elma ve portakal
• Rezene çayı, papatya çayı, deve dikeni ve anason
• Fındık, ceviz, kestane, ayçiçeği, badem, susam, çemen, keten tohumu, yulaf
• Kabak, patlıcan, salatalık ve domates
• Ispanak, soğan, bezelye, patates
• Karnabahar, lahana ve brokoli
• Kuru fasulye, barbunya, nohut ve mantar

Yukarıda belirtmiş olduğumuz besinler doğal melatonin salgılamaya yardımcı olmaktadır. Bunları düzenli tüketmek bu salgının dengelenmesine yardımcı olur.

Melatonin Eksikliği Nasıl Giderilir?

Yeterli düzeyde melatonin salgılanmadığı zaman uykusuzluk problemleri meydana gelmeye başlar. Destekleyici olarak melatonin hapları tercih edilebilmektedir. Fakat bunları kullanmadan önce mutlaka uzman bir doktora danışılmalıdır. Bu hormonun salgılanması için karanlık bir ortam gereklidir. Geç uyuyup geç kalkmak uyku bozukluğu meydana getirebilir. Ayrıca uyku sırasında ışıklı bir yerde uyumayınız.